کارایی های قسمت های مختلف زعفران

زعفران از آن دسته از هدایای طبیعت است که در فرهنگها و کشورهای مختلف جا باز می کنند و استفاده های مختلف آن با اعتقادات و آداب و رسوم یک ملت عجین می شود .

مصارف خوراکی

مصارف خوراکی در سالهای اخیر ، با بالا رفتن سطح فرهنگی و بهبود وضع اقتصادی مردم ، و استفاده از مواد غذایی طبیعی و سالم ، به جای انواع شیمیایی آن ، جایگاه ویژه ای پیدا کرده است . در این بین با توجه به شناخت تاریخی و جایگاه ویژه زعفران و خواص متنوع آن – رنگ ، عطر و بو ، طعم- استفاده از این محصول رو به فزونی گذاشته است . از کاربردهای عمده خوراکی آن می توان به موارد زیر اشاره کرد :

تهیه انواع شیرینی و پخت و پز انواع غذاها

رنگ دهنده طبیعی در بسیاری از نوشیدنی ها ، بستنی و صنایع قنادی

استفاده در صنایع غذایی مثل تهیه سوسیس و برخی محصولات لبنی و…

برای مشاهده روش تهیه خوراکی هایی که در آنها از زعفران استفاده میشود میتوانید روی این متن کلیک کنید.

کاربرد های دارویی

با توجه به خواص زیاد زعفران ، می توان آن را یک داروی گیاهی وسیع الطیف نامید . به دلیل خواص درمانی متعدد آن ، در فرهنگهای دارویی کهن به نامهای ویژه ای مانند « اکسیر طول عمر » معروف است . ناراحتیهای سینه ، سرماخوردگی ، تب ، ناراحتیهای پوستی ، بیماریهای دهان و دندان و بسیاری از بیماریهای دیگر ، امراضی هستند که می توان از زعفران در معالجه آنها استفاده کرد .

زعفران غنی ترین منبع ویتامین B2 ( ریبوفلاوین ) ذکر شده است.

برای مطالعه بیشتر در این زمینه به نوشتاری که در گل آرا به نام کاربرد های دارویی زعفران منتشر شده است مراجعه کنید. برای مطالعه میتوانید روی همین متن کلیک کنید.

استفاده از قسمتهای مختلف زعفران در تهیه رنگهای خوراکی و صنعتی

گل زعفران شامل خامه ای سفید رنگ ، کلاله سه شاخه قرمز رنگ ، بساک زرد رنگ و گلبرگها و کاسبرگهای بنفش میباشد .

در حال حاضر با پیشرفت علوم پزشکی و لوازم آزمایشگاهی ، مضرات فراوان رنگهای شیمیایی بیشتر از گذشته مشخص شده است ؛ به طوری که بعضی کارشناسان تغذیه و بهداشت اعتقاد راسخ دارند که استفاده از هیچ رنگ و اسانس شیمیایی در تغذیه انسان مجاز نیست . بنابراین رنگها و طعم دهندههای طبیعی در نزد آنان از اهمیت زیادی برخوردارند .

تمام اجزاء گل میتواند در تهیه رنگهای طبیعی مورد استفاده قرار گیرد . اگر کمی دقت کنیم با توجه به خصوصیات متنوع ظاهری زعفران ( رنگهای بنفش ، زرد ، قرمز ، سفید ، طعم ، عطر ) ارزش آن را بیش پیش درک خواهیم کرد .

استفاده از قسمت های مختلف زعفران در تغذیه دام

از باقیمانده گل ، برگ های زعفران و پیازهای وازده ، امکان استفاده در تغذیه دام وجود دارد . بر اساس بررسی های انجام گرفته ، از هر هکتار زعفران حدود یک و نیم تن برگ خشک زعفران برداشت می شود . با توجه به سطح زیر کشت ( ۴۷ هزار هکتار ) میزان علوفه خشک زعفران برداشت شده بالغ بر ۷۰ هزار تن میشود که می تواند

نیار علوفه سالانه ۱۶۰ هزار راس گوسفند را – در حدود تامین احتیاجات نگهداری- تامین کند .

از نظر ارزش غذایی می توان برگ خشک زعفران را یک خوراک متوسط در تغذیه نشخوار کنندگان دانست .

قیمت برگ خشک زعفران در مناطق زعفران کاری نیز از جهت دیگر گویای این امر است .

بهای برگ زعفران بیشتر از بهای کاه غلات و کمتر از یونجه خشک میباشد .

بدیهی است بخش عمده این تفاوت قیمت ، از تفاوت در ارزش غذایی آنها ناشی شده است و دامداران به طور تجربی به این ارزشها پی برده اند .

از نظر ترکیبات شیمیایی پیاز زعفران سمی است و مصرف بیش از حد مجاز آن برای حیوانات جوان ، مهلک و کشنده است

نشخوار کنندگان به قسمتهای باقیمانده گل زعفران ، رغبت چندانی ندارند . شاید دلیل آن وجود آنزیمها و ترکیباتی در گلبرگهای زعفران است که باعث کاهش خوش خوراکی آن می شود . ضمناً مصرف زیاد آن توسط دام مشکلات گوارشی ایجاد می کند .

طبق مشاهدات مؤلف در روستای اسفندیار از توابع شهرستان طبس ، مصرف بیش از حد برگ خشک زعفران توسط دام ، ضعف و ضایعات شدید چشمی ایجاد می کند . دامداران علت این ضایعات را طبع گرم زعفران می دانند . به گمان من ،کمبود بعضی مواد مغذی – مثل مواد معدنی و ویتامینها یا مطابقت نداشتن مقدار آن با احتیاجات دام و وجود بعضی مواد سمی و آنزیمهای محدود کننده ، می تواند توجیه بهتری باشد . به هر حال توصیه می کنیم ، دامداران عزیز پیاز و برگ خشک زعفران را همراه با خوراکهای دیگر یا به شکل غنی شده به مصرف دام برسانند و در مصرف آن حد اعتدال را رعایت نمایند . ضایعات مشاهده شده در دامها ، چند روز پس از قطع تغذیه با علف زعفران بهبود پیدا کردند .

منبع:زعفران اصلی و خواص اعجاب انگیز